Kısırlık, çiftler arasında yaygın bir sorundur ve tüm kısırlık vakalarının yaklaşık yarısı erkeklere atfedilebilir. Erkek kısırlığı, genellikle düşük sperm sayısı veya hiç sperm olmaması, düşük sperm hareketliliği veya anormal sperm morfolojisi gibi sperm problemlerinden kaynaklanır. Ancak, erkek kısırlığının başka nedenleri de olabilir.

Erkek Kısırlığının Fiziksel Nedenleri

Erkeklerde kısırlık genellikle spermin üretiminde veya ulaşımında bir sorun olması nedeniyle ortaya çıkar. Testislerde sperm üretme yeteneğini etkileyebilecek bazı yaygın fiziksel nedenler arasında varikosel, hormonal dengesizlik, genetik sorunlar ve cerrahi komplikasyonlar vardır.

Varikosel, skrotum içindeki damarlar üzerinde anormal genişlemelerdir ve dünya genelinde kısırlığın en sık nedeni olarak görülmektedir. Klinik Çalışmalar Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada varikosel olan erkeklerin %15’inde düşük sperm sayısı bildirilmiştir.

Hormonal dengesizlikler de büyük bir faktör olabilir. Eğer bir erkeğin vücudunda yeterli miktarlarda testosteron bulunmuyorsa, bu sperm üretiminin azalmasına neden olur. Öte yandan, erkeklerde kromozom anormallikleri, genetik veya kromozomal bozukluklar da mevcut olabilir ki bu durumlar sperm üretimini engelleyebilir.

Cerrahi komplikasyonlar da erkek kısırlığına yol açabilir. Bu genellikle skrotum, prostat, idrar yolları veya rektumda gerçekleştirilen ameliyatların bir sonucudur.

Yaşam Tarzı Faktörleri ve Erkek Kısırlığı

Erkek kısırlığı üzerindeki yaşam tarzı faktörlerinin etkisi sıklıkla üzerinde durulan bir konudur. Sigara, alkol kullanımı, uyuşturucu kullanımı ve stres, sperm sayısını ve kalitesini etkileyebilir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından gerçekleştirilen bir çalışma, sigara içen erkeklerde sperm sayısının ve hareketliliğinin azaldığını göstermiştir. Alkol ve uyuşturucu kullanımı da sperm hücrelerini öldürebilir ve sperm kalitesini düşürebilir.

Stres, kısırlığın bir diğer nedeni olabilir. Bir 2018 tarihli Çin’deki Guangxi Üniversitesi’nin bir çalışması, yüksek stres seviyelerinin erkeklerde sperm kalitesini kötüleştirebileceğini göstermiştir.

Erkek Kısırlığının Başka Potansiyel Nedenleri

Erkek kısırlığının daha az yaygın nedenleri arasında retrograd ejakülasyon, immünolojik faktörler ve çevresel toksinler bulunur. Retrograd ejakülasyon, erkeğin orgazm sırasında spermin idrar kesesine geri kaçması durumudur. Bu durum diyabet, spinal kord yaralanmaları ve bazı ilaçların yan etkileri nedeniyle ortaya çıkabilir.

Bağışıklık sistemi de erkek kısırlığında rol oynayabilir. Erkek vücudu, sperm hücrelerini otoimmün bir yanıt olarak tanımlayabilir ve onlara zarar verebilir.

Son olarak, çevresel faktörler de erkek kısırlığına neden olabilir. Özellikle bisfenol A (BPA) içeren plastik ürünlere maruz kalma, sperm üretimini olumsuz yönde etkileyebilir.

Sonuç olarak, erkek kısırlığı birçok farklı faktörden kaynaklanabilir ve genellikle karmaşıktır. Eğer bir çift hamile kalmakta güçlük çekiyorsa, hem erkeğin hem de kadının kapsamlı bir tıbbi değerlendirme alması önemlidir. Her iki tarafı incelemek, çiftlerin kısırlık sorunlarını daha iyi anlamalarını ve uygun bir tedavi planı oluşturmalarını sağlar.